Ο Ιβάιλο, είναι ένας από τους λιγοστούς Πολίτες βουλγαρικής καταγωγής , που διαβιούν ακόμα στην Πολή. Συναντηθήκαμε για να μου μιλήσει για την ξεχασμένη κοινότητα, τις ελληνικές του ρίζες και τα τεκταινόμενα στην Τουρκία.
- Γεννήθηκα το 1993 και μεγάλωσα στο Φανάρι, σε ένα τρίπατο Ρωμέικο σπίτι μαζί με τους παππούδες μου. Θυμάμαι πολύ έντονα το πράσινο δωμάτιο των παιδικών μου χρόνων, τους μειονοτικούς μας γείτονες, και το επιβλητικό πιάνο της γιαγιάς μου.
- Οι αγαπημένες μου περιοχές στην Πόλη είναι το Φανάρι, ο Γαλατάς και η Χάλκη. Έχω πολλές αναμνήσεις από το Φανάρι. Ένας από τους Έβραιους γειτονές μας, ο κ. Δαυίδ, μας χαιρετούσε στα Βουλγάρικα λέγοντας "ζντραβέιτε" και εμείς του ανταπαντούσαμε στα εβραϊκά "σαλόμ". Η καλύτερη φίλη της γιαγιάς μου ήταν Αρμένισα. Η γιαγιά μου με την κυρία Σατενίκ μιλούσαν γαλλικά. Εγώ και ο γιος της, ο Μίγιρντιτς παίζαμε μπάλα μαζί. Εκείνη την περίοδο ούτε εγώ, ούτε ο Μίγιρντιτς ξέραμε Τουρκικά, δεν υπήρχε μια κοινή γλώσσα συννενόησης και όμως κάναμε παρέα για χρόνια.
- Η γιαγιά μου ήταν Ρωμιά από την Χάλκη. Ονομαζόταν Ρόζα Λάσκαρη. Γνωρίστηκε με τον παππού μου όταν ήταν 12 χρονών. Για χάρη του έμαθε τη Βουλγαρική γλώσσα, παρόλο που ο παππούς μου ήξερε Ελληνικά, αφού ήταν απόφοιτος της Μεγάλης του Γένους Σχολής. Όταν η γιαγιά μου γύρισε από την Αυστρία, που είχε πάει για να σπουδάσει κλασική μουσική, παντρεύτηκε μαζί του, σε ηλικία 21 χρονών.
- Η γιαγιά μου αποκλείστηκε έμμεσα από την Ρωμέικη κοινότητα για την επιλογή της να παντρευτεί με κάποιον εκτός κοινότητας. Από την άλλη πλευρά και οι γονείς του παππού μου δεν την ήθελαν, επειδή ήταν Ρωμιά. Πλέον τα μέλη των χριστιανικών μειονοτήτων αρκούνται με ένα γαμπρό ή μια νύφη χριστιανή, και ας ανήκει σε άλλη κοινότητα. Δεν έχουν την πολυτέλεια να κάνουν τέτοιες διακρίσεις πια.
- Η αγάπη μου για την μουσική προήλθε από την γιαγιά μου. Σε ηλικία 5 χρονών άρχιζα να παίζω πιάνο. Επηρεάστηκα πολύ από αυτή, ήταν το πρότυπό μου. Όταν πέθανε, δεν έπαιξα πιάνο ποτέ ξανά. Παράλληλα με το σχολείο, φοιτώ στο Irish Royal Academy of music στο Δουβλίνο, όπου εξασκούμαι στο βιολί και την βιόλα.
- Με δεδομένο ότι τα τελευταία μειονοτικά Βουλγαρικά σχολεία έχουν κλείσει εδώ και δεκαετίες, οι παππούδες μου θεώρησαν ότι η καλύτερη επιλογή θα ήταν το Ρωμέικο σχολείο. Η επιλογή βασίστηκε στο "Ελληνορθόδοξο περιβάλλον" του αλλά και στην εκμάθηση των Ελληνικών. Πολλές βουλγαρικές οικογένειες έστελναν τα παιδιά τους σε Ρωμέικα σχολεία. Η μητέρα μου είναι απόφοιτος της Ιωακειμίου Σχολής.Ξεκίνησα να πηγαίνω στη Μαράσλειο Σχολή αλλά ένιωθα ξένο σώμα. Επιπλέον είχα μεγάλο πρόβλημα με την γλώσσα. Δεν ήταν η μητρική μου, όπως των άλλων παιδιών. Αναγκάστηκα να τα παρατήσω.
- Δεν έχω μεγάλη σχέση με την θρησκεία, όμως δεν αποχωρίζομαι ποτέ το σταυρό από πάνω μου. Σε αυτή μου την απόφαση, κύριο ρόλο έπαιξε μια τραυματική εμπειρία που είχα στην Χάλκη. Ημουν 9 χρονών και θυμάμαι ότι είχαμε πάει εκεί, όπως κάθε καλοκαίρι, για να παραθερίσουμε. Έκανα ποδήλατο στην αποβάθρα, όταν κάποιος με σταμάτησε, Κοίταξε το σταυρό μου. Τον έπιασε και τον τράβηξε δυνατά με αποτέλεσμα να σπάσει την αλυσίδα. Αφού τον πέταξε κάτω με αποκάλεσε "γκιαούρη". Πλέον ο σταυρός για μένα είναι μέσο "προπαγάνδας". Με αυτόν δίνω το εξής μύνημα. "Δεν είναι όλοι υποχρεωμένοι να είναι μουσουλμάνοι σε αυτή τη χώρα.Πρέπει να με δεχτείτε, ότι και αν είμαι. Αν δεν μπορείτε, απλά κρατηθείτε μακριά."
- Δεν πιστεύω στην έννοια του έθνους. Αυτοπροσδιορίζομαι ως Πολίτης. Όσο Βούλγαρος νίωθω, άλλο τόσο αισθάνομαι και Ρωμιός. Αυτά είναι πλευρές της πολιτιστικής μου ταυτότητας και συνδιάζονται μεταξύ τους. Για αυτό θέλω να μάθω Ελληνικά. Οι δύο κοινότητες έδρασαν η μια μέσα στην άλλη, εππηρεάστηκαν και είχαν κοινή πορεία. Θεωρώ ότι οι Ρωμιοί ήταν η κοινότητα που προστάτευσε περισσότερο από όλες τη γλώσσα της. Η βουλγαρική κοινότητα απαρτίζεται χοντρικά από 500 άτομα. Τα περισσότερα από τα νέα παιδιά δεν γνωρίζουν Βουλγαρικά.
- Τα Βουλγαρικά είναι η μητρική μου γλώσσα. Αυτά μιλούσαμε στο σπίτι και αρκετές φορές Ελληνικά. Η μια γλώσσα έμπαινε στην άλλη. Δεν μπορούσα να καταλάβω ότι είναι δύο διαφορετικές. Τα τουρκικά τα έμαθα πολύ αργότερα, στο σχολείο. Ήταν μια ξένη γλώσσα για μένα, δεν είχα ακούσματα. Σκέψου ότι όταν ήμουν μικρός, νόμιζα ότι το εζάν που ακουγόταν από τα τεμένη ήταν στην τουρκική γλώσσα.
- Είναι πολύ δύσκολο να είσαι αλλόδοξος στην Τουρκία. Είσαι από εδώ όμως πολλές φορές νιώθεις ότι δεν ανήκεις εδώ. Το πιο άσχημο γεγονός που έζησα ήταν η δολοφονία του Χραντ Ντινκ. Πριν από εμένα όμως, οι μειονοτικοί έζησαν το Βαρλίκ Βεργκισί, τα Σεπτεμβριανά, τις καμπάνιες του κράτους "Συμπολίτη μίλα τουρκικά" και άλλα. Με τον καιρό κάποια πράγματα έπρεπε να πηγαίνουν προς το καλύτερο, όμως αυτό δυστυχώς δεν συμβαίνει πάντα. Αυτή τη στιγμή στην Τουρκία, αναμφισβήτητα κάποιες μειονότητες τυγχάνουν καλύτερης μεταχείρισης, όμως γεγονότα σαν την πρόσφατη καταστροφή τάφων στην Ίμβρο, είναι δείκτης της αδιαλλαξίας της παλιάς νοοτροπίας, που δυστυχώς ακόμα υπάρχει. Εγώ ως ακτιβιστής προσπαθώ να υπερσπασπιστώ τα δικαιώματα των μειονοτικών ομάδων, να ενημερώσω τον κόσμο, ώστε να επέλθει η αλλαγή. Δεν πρέπει οι κοινοτητές μας να παραμένουν κλειστές. Με αυτή την στάση μας δυσκολεύουμε και εμείς τα πράγματα.
