Tσιμεντένιες βουτιές στη σκιά της Μπελ Επόκ (Welcome to the world of the plastic beach)

Ο Βόσπορος είναι αναμφισβήτητα ένα από τα διαχρονικά σύμβολα της Πόλης. Το ''υδάτινο φίδι'', που εκτείνεται σε μήκος 30 χιλιομέτρων, από την θάλασσα του Μαρμαρά μέχρι τις εκβολές της Μαύρης θάλασσας, έχει συνδεθεί με την ιστορία και την μυθολογία διαφόρων πολιτισμών, που φιλοξενήθηκαν κατά καιρούς στις ακτές του. Τα χιλιοτραγουδισμένα νερά του διακατέχονται από υπερφυσικές ιδιότητες σύμφωνα με τους σημερινούς της κατοίκους, προκαλούν νοσταλγία στου παλιούς της κατοίκους, που δεν μένουν πια εδώ και λαμβάνουν διαστάσεις μυθικές σε αυτόν που δεν τα έχει αντικρύσει. Εγώ πάλι με το πέρασμα του χρόνου, ως μόνιμος κάτοικος μιας εκ των Βοσπορινών περιοχών, αναρωτίεμαι αν ο Βόσπορος είναι τελικά υπερτιμημένος.

                            

Τα κυριακάτικα πρωινά του καλοκαιριού είναι αρκετά  για να απομυθοποιήσεις πλήρως τις όχθες των ιστορικών νερών (του Βοσπόρου). Η καθημερινή κίνηση της 'επαρχιακών δεδομένων' παραλιακής, ούτως ή άλλως μια σκληρή ρουτίνα που πρέπει να συνηθίσεις, τα σαββατοκύριακα αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο. Αυτοκίνητα της δεκαετίας του '80 και λεωφορεία, που μεταφέρουν τον ιδρωμένο λαουτζίκο, περιμένουν ακινητοποιημένα, σα να συμμετέχουν σε πολύωρη καθιστική διαμαρτυρία. Κύριοι υπαίτιοι, οι νεόπλουτοι κάτοχοι τερατόμορφων αυτοκινήτων και τζίπ που κατευθύνονται σε trendy παραλιακά μαγαζιά για να κάνουν brunch(είναι κάτι σαν ιεροτελεστεία στην ιδιότυπη τους κάστα), χωρις να υπολογίζουν κανένα, απόλυτοι άρχοντες του δρόμου.

                            

                            

                            

Πολλές φορές αυτή η κίνηση με έχει φέρει σε σημείο να περπατήσω αστρονομικές αποστάσεις, για ώρες, με συνοδοιπόρο τα σταχτί καυσαέρια και τo μεγάλο ποτάμι, με σκοπό να αποφύγω την υγρή αδράνεια. Δεν είναι και τόσο άσχημα βέβαια, αν σκεφτεί κανείς ότι τουλάχιστον το σκηνικό που εκτυλίσσεται ο περιπατός σου συμπεριλαμβάνει μερικές από τις επιβλητικότερες επαύλεις και εξοχικές κατοικίες της πόλης. Τα γιαλιά, τουρκιστί yalı*, ήταν κυρίως παραθεριστικές κατοικίες* των μειονοτικών εύπορων εμπόρων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας , που δημιουργήθηκαν στην χρυσή,φιλειρηνική και άκρως υλιστική περίοδο της Μπελ Επόκ (Bel Epoque) στα τέλη του 19ου αιώνα, λίγο πρίν την έναρξη του πρώτου παγκόσμιου πολέμου. Σήμερα τα αριστοκρατικά μέγαρα , με την τερατώδη επέκταση της Πόλης, βρίσκονται εντός σχεδίου πόλεως και φιλοξενούν ως μόνιμες κατοικίες πια,μερικές από τις πιο πλούσιες οικογένειες της πόλης αλλά και κάποιες προξενικές αρχές.

                            

                            

                            

Σε αυτές τις ιστορίες κυριακάτικης τρέλας προστίθεται και η λαοθάλασσα του ξαναμμένου ανδρικού πληθυσμού, που επιζητά δια καώς, μια στάλα δροσίας στα βρώμικα νερά του Βοσπόρου. Κάθε φορά που έρχομαι μούρη με μούρη με τα σκουπίδια και τα κοπάδια τσούχτρες που επιπλέουν στην επιφανειά, θυμάμαι τον αστικό μύθο πέρι βιολογικού καθαρισμού, εν όψει της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας. Προφανώς, οι μεγαλόστομες υποσχέσεις του Istanbul 2010*,  έκαναν αισιόδοξους ''Iστάνμπουλλου'' να οραματίζονται την οργανωτική επιτροπή της διοργάνωσης σα μια πράσινη νεράιδα που εν μία νυκτί θα μεταμόρφωνε την Κωνσταντινούπολη σε παραμυθένια μεγαλούπολη, χωρίς να τους αφήσουν δεύτερες σκέψεις τα δεκάδες χιλιάδες τάνκερ που διασχίζουν τα στένα κάθε χρόνο, προσφέροντας και αυτά ένα λιθαράκι στην περαιτέρω μόλυνση.

                            

                            

                            

                            

Η βαριά σαν ιστορία σκία των κτιρίων της Μπελ Επόκ, προσφέρεται απλόχερα στην φασαριόζικη νεολαία με τα χρωματιστά εσώρουχα, που ξαπλώνει στους τσιμεντένιους δρόμους της πλαζ του μπετόν, βυθισμένη στη ραστώνη της. Κάποιοι άλλοι πιο θαραλλέοι βουτούν στα ρηχά νερά του Βοσπόρου, παρά τις απεγνωσμένες προσπάθειες της δημαρχίας να  τους αποτρέψει, τοποθετόντας κατά μήκος του δρόμου δεκάδες ταμπέλες. Τέλος θα συναντήσεις και άλλους, που προσπαθούν να κλέψουν τις εντυπώσεις επιχειρόντας κάθε λογής ακροβατικά, με σκοπό να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των μαντηλοφορεμένων κοριτσίων, που βγήκαν για μεσημεριανό σεργιάνι.

                            

                                            

                            

                            

                                                                                   

                                                  

                            

Σε αυτή τη πανηγυριώτικη, φεστιβαλική διάθεση δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι παραδοσιακοί ψαράδες (ελπίζω τουλάχιστον να μην ψαρεύουν μόνο μπότες), πολυμελείς οικογένειες που κάνουν πικνίκ, τρώγοντας λαίμαργα υπό τις μυρωδιές του ψητού κεφτέ στη σχάρα, διάφοροι μικροπωλητές με τα γραφικά τους βανάκια, που πουλάνε σχεδόν τα πάντα και φυσικά εγώ, ένας ταπεινός περιηγητής, που προσπερνάει το πλήθος αθόρυβα, ακούγοντας το ''Welcome to the plastic beach'' των Gorillaz στη διαπασών, από το μικροσκοπικό, αγαπημένο μου φίλο.

*1. προέρχεται από την ελληνική λέξη γιαλός και ονομάστηκαν έτσι επειδή υψώνονται δίπλα από τη θάλασσα.
*2.τα προάστια του Βοσπόρου εκείνη την επόχη θεωρούνταν χωριά.
*3.το όργανο που έχει επωμιστεί την ευθύνη της διοργάνωσης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας για φέτος